این نوشته آموزشی ترجمه متن زیر است.
World Intellectual Property Organization, Summaries of Conventions, Treaties and Agreements Administered by WIPO, 2013, P. 50-52
معاهده پکن در مورد اجراهای دیداری-شنیداری توسط کنفرانس دیپلماتیک پیرامون حمایت از اجراهای دیداری-شنیداری اتخاذ شد که در شهر پکن از 20 تا 26 ژوین2012 برگزار گردید. معاهده به حقوق مالکیت فکری اجراکنندگان در اجراهای دیداری- شنیداری می پردازد.
معاهده چهار نوع حقوق مالی را برای اجراهای ضبط شده دیداری-شنیداری مانند نقاشی متحرک را شناسایی کرده است: (1) حق تکثیر؛ (2) حق توزیع؛ (3) حق اجاره و (4) حق در دسترس ساختن.
- حق تکثیر، حق اجازه دادن در مورد تکثیر مستقیم و غیرمستقیم اجراهای دیداری و شنیداری به هر شکل و روشی است.
- حق توزیع، حق دادن اجازه برای در دسترس عموم ساختن نسخه اصلی و کپی های اجراهای ضبط شده دیداری-شنیداری از طریق فروش یا دیگر روش های انتقال مالکیت است.
- حق اجاره، حق اجازه دادن برای اجاره تجاری به عموم برای ضبط های دیداری-شنیداری اصلی یا کپی های آن است.
- حق در دسترس ساختن، حق دادن اجازه برای در دسترس عموم ساختن هر اجرای ضبط شده دیداری-شنیداری از طریق کابل یا بیسیم است، به نحوی که اعضای جامعه به اجراهای ضبط شده از مکان یا در زمانی که شخصاً انتخاب می کنند به آن دسترسی داشته باشند. این حق به طور خاص اجراهای درخواستی و تعاملی را پوشش می دهد.
در مورد اجراهای ضبط نشده، معاهده این سه حق مالی را به اجراکنندگان اعطا می کند: (1) حق پخش رادیو-تلویزیونی (بجز در مورد پخش مجدد)؛ (2) حق عرضه به عموم (مگر در جایی که اجرا از نوع اجرای رادیو-تلویزیونی باشد) و (3) حق ضبط.
معاهده همچنین حقوق معنوی را برای اجراکنندگان در نظر گرفته است. این حق شامل حق ادعا نسبت به اینکه اجراکننده شناخته شود (مگر اینکه چنین از قلم افتادن و حذف شدنی ناشی از شیوه استفاده از اجرا باشد) و حق اعتراض به هرگونه تحریف یا تغییر و هر نوع تبدیلی که به اعتبار اجراکننده لطمه بزند، می باشد. البته باید ماهیت ضبط های دیداری-شنیداری را در نظر داشت.
معاهده مقرر می کند که اجراکنندگان حق صدور اجازه برای پخش رادیو-تلویزیونی و عرضه عمومی اجرای ضبط شده به طریق دیداری –شنیداری را دارند. با این حال، اعضای معاهده می توانند اعلام کنند که آنها به جای حق اجازه، حق دریافت مبلغ منصفانه برای استفاده مستقیم و غیرمستقیم اثر دیداری و شنیداری ضبط شده برای پخش رادیو-تلویزیونی یا عرضه عمومی را دارند. اعضای معاهده می توانند این حق را نپذیرفته یا آن را محدود کنند و این مورد جزو حق شرط و قاعده رزرو معاهده در نظر گرفته شده است. در این مورد و گسترش حق شرط توسط کشورهای عضو، سایر اعضا می توانند از قاعده رفتار ملی خودداری کرده و به رفتار متقابل عمل کنند.
در مورد انتقال حقوق، معاهده مقرر کرده است که اعضای معاهده باید در قوانین ملی خود تصریح کنند که به محض اینکه اجراکننده به ضبط دیداری -شنیداری اجرا رضایت دهد، همه حقوق ذکر شده به تولیدکننده آن ضبط منتقل می شود (مگر اینکه قرارداد فیمابین اجراکننده و تولیدکننده خلاف آن را مقرر کند). جدا از انتقال حقوق، قوانین داخلی یا قراردادهای فردی، جمعی یا سایر موارد می توانند مقرر کنند که اجراکننده حق دریافت رویالتی یا مبلغی مناسب برای هر نوع استفاده از اجرا را طبق آنچه در معاهده آمده، دارد.
در مورد محدودیت ها و استثنائات، ماده 13 معاهده پکن آزمون سه مرحلهای را برای تعیین محدودیت ها و استثنائات –طبق آنچه در بند 2 ماده 9 کنوانسیون برن- و تسری آن به تمامی حقوق مقرر کرده است. ضمیمه توافقی بیان کرده که متن توافقی ماده 10 معاهده کپی رایت وایپو به طور یکسان در مورد معاهده پکن نیز اعمال می شود. این بدین معنا است که محدودیت ها و استثنائات مصرح در قوانین ملی که طبق کنوانسیون برن هستند، می توانند به محیط دیجیتالی نیز تسری یابند. کشورهای متعهد می توانند محدودیت ها و استثنائات جدید متناسب با محیط دیجیتالی را پیش بینی کنند. اما ایجاد و گسترش محدودیت ها و استثنائات در صورتی مجاز است که شرایط آزمون سه مرحله ای را داشته باشد.
دوره حمایت باید حداقل 50 سال باشد.
بهره مندی و اجرای حقوق مقرر شده در معاهده، منوط به طی هیچ گونه تشریفاتی نیست.
معاهده کشورهای عضو را متعهد به اتخاذ ضمانت اجراهای قانونی در برابر نقض تدابیر فنی (مثل رمزگذاری و شکستن این رمزها) که توسط اجراکنندگان برای استفاده از حقوقشان بکار رفته است، همچنین حذف یا تغییر اطلاعات، مانند اطلاعات خاصی که اجراکنندگان، اجرا و ضبط دیداری-شنیداری را مشخص می کند و برای مدیریت حقوق گفته شده لازم است، (مثل لیسانس، جمع آوری و توزیع رویالتی) (اطلاعات مدیریت حقوق) می کند.
بیانیه توافقی در مورد تأثیر متقابل ابزارهای تکنولوژیکی و محدودیت ها و استثنائات به وضوح توضیح می دهد که هیچ عاملی مانع کشورهای عضو نمی شود تا از اتخاذ ابزارهای ضروری برای تضمین بهره مندی ذی نفعان از استفاده از محدودیت ها و استثنایات، در جایی که تدابیر فنی نسبت به اجراهای دیداری-شنیداری اجرا شده و ذینفع حق دسترسی قانونی به آن اجرا را دارد، جلوگیری کند. ابزارهای ضروری و مؤثری که در بالا ذکر شدند، زمانی لازم هستند که اقدامات لازم و مؤثر توسط دارندگان حقوق در مورد اجرایشان قابل استفاده نباشند تا ذینفعان را قادر سازد از محدودیت ها و استثنائات طبق قانون ملی کشور عضو بهره مند شوند. بدون لطمه به حمایت قانونی از اثر دیداری-شنیداری در اجراهای ضبط شده، تعهدات مرتبط با تدابیر فنی حمایت نسبت به اجراهای حمایت نشده قابل اجرا نیستند. همچنین این تعهدات نسبت به اجراهایی که از حمایت قانون خارج شده اند، اعمال نمی شود.
اعضای معاهده باید طبق این معاهده به اجراهای ضبط شده ای که در زمان لازم الاجرا شدن معاهده وجود دارند یا بعد از آن تاریخ به وجود میآیند، حمایت اعطا کنند. با اینحال، اعضای معاهده می توانند اعلام کنند که قوانین مرتبط با حق انحصاری تکثیر، توزیع، اجاره، در دسترس عموم قراردادن و پخش رادیو-تلویزیونی و عرضه عمومی را برای اجراهایی که تا زمان لازم الاجرا شدن معاهده در کشورهای عضو وجود داشته، نمی پذیرد. در این صورت دیگر کشورهای عضو نیز میتوانند به صورت متقابل عمل کرده و این مقررات را نسبت به آن کشور محدود نماید.
معاهده اعضا را ملزم به اتخاذ ابزارهای ضروری متناسب با نظام حقوقی خود می کند تا تضمین شود که روند اجرایی طبق قوانین در دسترس بوده و اقدامات قضایی مؤثر، علیه هر گونه عمل نقضکننده حقوق اعطایی معاهده، قابل استفاده است. چنین اقداماتی باید شامل ضمانت اجراهای ضروری برای متوقف کردن نقض و همچنین گزینه هایی برای جلوگیری از تخلفات بعدی باشد.
معاهده مجمعی از اعضا را ایجاد کرده که هدف مهم آن بررسی موضوعات مرتبط با حفظ و گسترش معاهده است. وظایف اجرایی معاهده به مدیرکل وایپو سپرده شده است.
معاهده پکن سه ماه بعد از آنکه سی امین عضو، اسناد الحاق و تصویب را به مدیر کل داد، لازم الاجرا خواهد شد. معاهده برای کشورهای عضو وایپو و جامعه اروپا باز است. مجمع ایجاد شده توسط معاهده میتواند در مورد عضویت و الحاق سایر سازمان های بین الدولی تصمیم بگیرد. اسناد تصویب و الحاق باید به مدیر کل وایپو داده شود.